Gemeente Tilburg: betaalbaar isoleren met de Klimaatklussers

Stichting de Klimaatklussers is een vrijwilligersorganisatie die zich vooral richt op mensen die wel willen isoleren, maar het moeilijk kunnen betalen. De rollen zijn duidelijk verdeeld: een groep van zo’n vijftien gepensioneerden doet het kluswerk, jonge professionals op het gebied van verduurzaming zitten in het bestuur. Hanneke Godfroij bijvoorbeeld. Zij is adviseur verduurzamen gebouwde omgeving bij Stantec en zit in haar vrije tijd in het bestuur van de Klimaatklussers. Door haar beroepsachtergrond is zij goed op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en de subsidiemogelijkheden voor doe-het-zelfisolatie.

Hanneke en haar collega’s richtten vijf jaar geleden de stichting op. Inmiddels krijgen ze zo’n 50 verzoeken per jaar binnen. De eerste stap: langsgaan en advies geven over wat er mogelijk is. “Vaak is dat al genoeg”, aldus Hanneke. “Dan kunnen de bewoners daarna zelf met het isoleren aan de slag. Op onze website vind je daarvoor ook allerlei isolatietips. Soms hebben bewoners bij het klussen hulp nodig. Dan helpen onze klussers met het isoleren van bijvoorbeeld daken en muren zonder spouw. De bewoners krijgen dan een boodschappenlijstje voor de bouwmarkt. Soms moet er een spouwmuur geïsoleerd worden. Daar kunnen wij niet bij helpen, voor die klus moet je een professional inhuren.”

De Klimaatklussers zijn gepensioneerden met diverse achtergronden. Ze zetten zich graag op een praktische manier in voor een beter milieu. “Daarnaast blijven ze graag bezig”, weet Hanneke. “Ze waarderen het dus ook dat ze als Klimaatklusser niet al te veel hoeven te vergaderen. Dat is bij ander vrijwilligerswerk wel eens anders.” Ze worden door bewoners met open armen ontvangen, vertelt ze. “Mensen zijn zo blij en opgelucht dat we komen helpen. Een groot deel van ons werk is het uit de wereld helpen van misverstanden. Zo denken mensen vaak dat koken veel gas verbruikt. Dat valt mee: zo’n 30 tot 50 kuub per jaar. Zuiniger koken zet dus geen zoden aan de dijk. Het verschil maak je door je te richten op warm water en verwarming.”

Gemeente Tilburg is blij met het initiatief voor de Klimaatklussers. Arjen van Wijngaarden, beleidsmedewerker Energietransitie, waardeert vooral dat dit initiatief ‘uit de wijk’ komt. “De gemeente heeft ook eigen energiecoaches die met bewoners in gesprek gaan over kleine maatregelen om hun huis te verduurzamen”, vertelt hij. “En onze energieadviseurs doen een scan van de woning om bijvoorbeeld ook de buitenkant te isoleren. Maar de groep die hulp bij isolatie het hardst nodig heeft, is voor de gemeente vaak juist lastig te bereiken. Soms voelt deze doelgroep zelfs wantrouwen richting de overheid. De Klimaatklussers weten hen vaak wel te bereiken. We hopen dus dat de bewoners dan de stap wél zetten.”

De gemeente bracht de energiecoaches, energieadviseurs en de Klimaatklussers met elkaar in contact. “Ze weten elkaar nu goed te vinden, zodat ze bewoners naar elkaar kunnen verwijzen.” Bovendien ondersteunt de gemeente de Klimaatklussers sinds kort ook financieel. Arjen: “Als zij zien dat bewoners de bouwmaterialen niet kunnen betalen, nemen wij die kosten op ons. Wie daarvoor in aanmerking komt, laten we aan de Klimaatklussers over. Zij staan dichter bij de bewoners.”

Door de positieve ervaringen in Tilburg hoopt Hanneke dat er in andere steden ook mensen opstaan die het initiatief in eigen hand nemen. “Over dat soort zusterorganisaties willen we zeker meedenken”, aldus Hanneke. “We delen graag onze ervaringen van de afgelopen vijf jaar. Bijvoorbeeld over het opstarten van zo’n initiatief, maar ook over hoe je het draaiend houdt.” Zelfs binnen Tilburg is er ruimte voor nog zo’n initiatief, vindt Arjen: “Wij kijken reikhalzend uit naar dit soort goede ideeën. Maar het initiatief moet van inwoners komen. Als gemeente vind ik dat we dit soort plannen moeten omarmen en mede mogelijk maken. Daar steken we dus graag tijd en moeite in.”

Dit artikel verscheen eerder op VolkshuisvestingNederland.nl.