Amsterdamse wijk Republica ontlast stroomnet dankzij lokaal energiesysteem

TNO-onderzoeker Eva Winters begeleidt het project met haar kennis. ‘Republica is een pilot in het Europese ATELIER-project’, zegt zij. ‘Dat heeft als doel energieleverende wijken te ontwikkelen die bijdragen aan de Europese klimaatdoelstellingen. Er is veel technische, economische en juridische kennis nodig om een project als dit van de grond te krijgen.’ Machiel bevestigt dat. ‘De techniek is niet eens het grootste probleem’, zegt hij. ‘Maar organisatorisch en juridisch is het best ingewikkeld.’ Zo kunnen huishoudens bijvoorbeeld volgens de huidige wetgeving geen transportcapaciteit op het elektriciteitsnet delen. Waarom kan dit in Republica dan wel? ‘Wij hebben een aantal jaren geleden gebruik kunnen maken van de Experimentenregeling Elektriciteitswet’, legt Machiel uit. ‘Daardoor mogen wij voor twintig jaar een eigen lokaal energiesysteem beheren achter één gezamenlijke elektriciteitsaansluiting. Op basis van die gemeenschappelijke aansluiting hebben wij ook als groep één transportafspraak met de netbeheerder, en kunnen we dus het gebruik van het net onderling op elkaar afstemmen. Doordat onze gebouwen heel energie-efficiënt zijn en we onze grote installaties – zoals de warmtepomp, de laders voor elektrisch vervoer en een batterij – slim aansturen, hoeven wij minder gebruik te maken van het openbare stroomnet.’

Biedt dat geen mooie kansen voor nieuwbouwwijken, die nu door file op het stroomnet vaak geen elektriciteitsaansluiting kunnen krijgen? ‘Op zich wel’, zegt Machiel. ‘Maar helaas bestaat de Experimentenregeling niet meer. Andere woonwijken kunnen daar op dit moment dus geen gebruik van maken.’ Toch kunnen we leren van de aanpak in Republica, zegt Eva. ‘Republica laat zien dat er veel mogelijk is als je op een andere manier naar energie kijkt’, zegt zij. ‘Op dit moment kunnen huishoudens het gebruik van het elektriciteitsnet niet als groep op elkaar afstemmen. Maar er wordt al wel onderzoek gedaan naar manieren om nieuwe wijken zo aan te sluiten, dat ze het elektriciteitsnet minder belasten. Republica laat zien dat dat kan, als je het slim aanpakt. Zeker als je ook nog energie opslaat in een batterij. Daarom denk ik dat we in de toekomst toch veel meer naar dit soort aanpakken toe zullen gaan. De ervaringen die we in Republica opdoen, kunnen ons daar bij helpen.’ Bovendien zijn de bewoners van de wijk tot nu toe tevreden, voegt Machiel toe. ‘Met name vanwege de lage energierekening. Veel mensen zijn toch vooral in de prijs geïnteresseerd.’

De slimme, duurzame aanpak in Republica biedt de wijk en de bewoners veel kansen. Zij gebruiken schone energie tegen een betaalbare prijs en ontlasten het energienet. Hier lees je meer over slimme oplossingen om het elektriciteitsnet efficiënt te gebruiken. Informatie over het ATELIER-project staat hier.

De energietransitie biedt kansen voor iedereen, voor bedrijven, buurten en bewoners. Meer weten? Bekijk dan de campagne 'Van Hoe Naar Zo'. Dit artikel is onderdeel van die campagne.