Wat doet de Rijksoverheid zelf?
Het Rijk werkt aan een duurzame bedrijfsvoering: groen, circulair en sociaal. Om het goede voorbeeld te geven, maar ook omdat het Rijk de grootste werkgever van Nederland is en daardoor veel impact heeft. Je leest hier wat de doelen zijn. En wat het Rijk al heeft bereikt.
Duurzame doelen
Het Rijk wil dat duurzaamheid de regel wordt in de eigen bedrijfsvoering. En niet de uitzondering. Daarom zijn er doelen opgesteld. Zo kan er gecontroleerd worden hoe het Rijk verduurzaamt.
Dit zijn de doelen:
In 2030 wil het Rijk dat de bedrijfsvoering klimaatneutraal is. Dat betekent dat de bedrijfsvoering geen effect op het klimaat heeft. Bedrijfsvoering gaat bijvoorbeeld over hoe het rijk omgaat met dienstreizen, energieverbruik en ICT-middelen.
In 2030 wil het Rijk het primair grondstoffengebruik met 50% verminderd hebben. Primaire grondstoffen komen direct uit de natuur, zoals olie, gas en hout. Deze materialen worden gebruikt om andere producten te maken. Ook wil het Rijk volledig circulair zijn in 2050. Circulair betekent dat er geen afval bestaat en dat producten en grondstoffen steeds opnieuw gebruikt worden.
Het Rijk wil de internationale productieketens verduurzamen. Productieketens zorgen ervoor dat grondstoffen verwerkt worden tot producten, die uiteindelijk bij mensen terechtkomen. Zoals voedsel, brandstoffen of meubels. Het verduurzamen van de productieketens betekent: milieuvriendelijke keuzes, betere arbeidsomstandigheden en mensenrechten voor iedereen.
Naast deze doelen voor het klimaat en milieu, ziet het Rijk ook sociale doelen als onderdeel van duurzaamheid. Het Rijk wil daarom de arbeidsparticipatie stimuleren. Onder andere door het creëren van zo'n 5000 participatiebanen. Dat zijn banen die beschikbaar komen voor mensen met een arbeidsbeperking.
Resultaten
Het Rijk werkt binnen verschillende thema’s aan de doelen. Hieronder lees je per thema hoe het gaat.
Het Rijk wil haar CO2-uitstoot verlagen, overschakelen op hernieuwbare bronnen en de overgebleven CO2-uitstoot compenseren. In 2023 daalde de totale CO2-uitstoot van de Rijksbedrijfsvoering.
We kunnen onze invloed op het milieu verkleinen door onze bestaande en nieuwe kantoren zo duurzaam mogelijk te maken. Het Rijk maakt haar kantoren daarom circulair en verlaagt het energieverbruik. Zo hebben alle rijkskantoren in 2023 gemiddeld het energielabel A. Duurzaamheid is geen keuze meer: ‘We bouwen duurzaam, of we bouwen niet.’
Om de CO2-uitstoot van zakelijk reizen naar beneden te brengen, neemt de Rijksoverheid verschillende maatregelen. Denk aan fietsregelingen, regels over wanneer ambtenaren wel of niet met het vliegtuig mogen en het verduurzamen van het wagenpark. Op dit moment bestaat 25% van het wagenpark uit zero-emissie voertuigen.
In het verduurzamen van de faciliteiten van het Rijk valt veel winst te behalen. Denk aan het aanbod in bedrijfsrestaurants, het hergebruiken van kantoormeubilair en het niet langer gebruiken van wegwerpbekers. Zo is het Rijk bezig met een pilot om het aandeel van biologische producten op één van de locaties te verhogen naar 25%.
De Rijksoverheid wil een inclusieve werkgever zijn. Een belangrijk onderdeel van deze ambitie is het bieden van zinvol en duurzaam werk in een veilig werkklimaat voor mensen met een arbeidsbeperking. Via de Rijksinkoop stimuleert het Rijk ook leveranciers kansen te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
ICT gaat om hardware, software en verbindingen. Het Rijk heeft veel dataverbindingen. Niet alleen voor computers, schermen, smartphones of tablets, maar ook voor de boeien van bijvoorbeeld Rijkswaterstaat of vuurtorens.
De afgelopen jaren heeft het Rijk de ongeveer 60 lokale datacenters teruggebracht naar 4 overheidsdatacenters. Het Rijk verwacht van haar leveranciers dat zij bijdragen aan het verduurzamen van de internationale productieketens. Bij de inkoop van telefoons en laptops let het Rijk bijvoorbeeld op maximalisatie van levensduur, repareerbaarheid en vermindering van primair grondstofverbruik.
Digitaal werken heeft ook nadelen. Het leidt tot veel onzichtbaar online afval. Het Rijk wil daarom slimmer omgaan met data. Denk aan geen bijlages meesturen in onze mails en het verwijderen van ongebruikte bestanden.
Jaarlijks koopt het Rijk voor ongeveer 15 miljard euro in. Door bij de inkoop op duurzaamheid te letten, kan het Rijk veel impact maken. De rijksinkoopstrategie Inkopen met Impact is hét uitgangspunt voor Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen (MVOI) voor en door het Rijk. Op die manier worden oplossingen gestimuleerd die goed zijn voor mens, milieu en economie in Nederland en in de wereld.
Denk Doe Duurzaam
Ieder ministerie is zelf verantwoordelijk om de duurzame doelen van de Rijksoverheid te behalen. Het programma Denk Doe Duurzaam is opgericht om de ministeries hierbij te ondersteunen. Want er gebeurt veel, maar er moet nog meer gebeuren.
Het team van Denk Doe Duurzaam werkt met alle ministeries samen en ondersteunt, inspireert en faciliteert ze op de weg naar duurzamere bedrijfsvoering. Op www.denkdoeduurzaam.nl vind je meer informatie en verhalen over de verduurzaming van het Rijk.
