Veelgestelde vragen
Kijk hieronder voor de meest gestelde vragen over deze campagne.
Wat wil de overheid bereiken met de campagne 'Zet ook de knop om'?
Nederland wil snel minder afhankelijk zijn van gas uit Rusland. Overheden, bedrijven en huishoudens kunnen meehelpen door minder energie te gebruiken. In de campagne staan tips centraal waarmee je meteen veel energie kan besparen. En ze zijn voor veel mensen gemakkelijk lang vol te houden. Een huishouden kan het verbruik van gas met circa 36% verminderen. Er wordt gemeten of de campagne werkt door naar het gedrag van huishoudens voor en na de campagne te kijken.
Waarom moeten we in Nederland energie besparen?
Dat is om meerdere redenen. Nederland wil zich voorbereiden op de komende winter. Door de oorlog in Oekraïne lopen de leveringen van Russisch gas aan Europa terug en is duidelijk geworden hoe afhankelijk Europa is van gas uit het Rusland. De energieprijzen zijn fors gestegen en de energiezekerheid in Europa staat onder druk. Daarom is het juist nu belangrijk om energie te besparen. De campagne wordt continu aangepast. Zo is het ook mogelijk om in de zomermaanden energie te besparen door bijvoorbeeld de warmte buiten te houden. Het is belangrijk dat woningeigenaren meer en beter gaan isoleren.
Richt de campagne zich alleen op het besparen van aardgas uit Rusland?
Nederland wil op termijn af van fossiele brandstoffen zoals aardgas. Vanwege de oorlog in Oekraïne is het belangrijk om zo snel mogelijk minder afhankelijk worden van gas uit het Rusland. Minder gas verbruiken was al belangrijk vanwege het klimaat en de veiligheid van Groningers. Met de Russische invasie in Oekraïne is daar een reden bijgekomen. Daarom wil Nederland sneller af van het Russische gas. Voor de veiligheid in Nederland, energiezekerheid en niet langer afhankelijkheid te zijn van Rusland.
Is de campagne alleen gericht op aardgas en elektriciteit besparen of ook olie en gas? En waarom?
Energie besparen is altijd zinvol. Of het nu gaat om olie, kolen of gas. Deze campagne richt zich op het besparen van gas, omdat de burgers hier met de tips ook meteen iets aan kunnen doen. Nederland en de Europese Unie zijn voor een deel afhankelijk van aardgas uit Rusland. Zij willen die afhankelijkheid zo snel mogelijk afbouwen.
Mensen in Nederland kunnen daaraan bijdragen door de besparingstips uit de campagne op te volgen. Ook elektriciteit besparen is nuttig, omdat een groot deel van de Nederlandse elektriciteit van gascentrales komt.
Is het verplicht om de belangrijkste maatregelen uit de campagne te nemen?
Nee, de maatregelen zijn niet verplicht. Uiteindelijk is het aan mensen zelf om de keuze te maken om samen met bedrijven, overheden en andere organisaties mee te doen met energie besparen. Dat was altijd al belangrijk om klimaatverandering tegen te gaan. Maar de oorlog in Oekraïne maakt dat nu nóg belangrijker.
De campagne is erop gericht om mensen te stimuleren om meteen energie te besparen. Door praktische informatie en tips te geven over eenvoudige maatregelen die mensen kunnen nemen om energie te besparen. En zo hun energierekening te verlagen. Het doel is om mensen bewuster te maken van hun energieverbruik, inzicht te geven in de voordelen van energiebesparing en te laten zien hoe en welke energiebesparende maatregelen je kunt nemen.
Hoelang wil de overheid dat we de belangrijkste maatregelen opvolgen?
Mensen kunnen zelf kiezen wat ze doen en hoelang ze daar mee door willen gaan. De maatregelen zijn zo gekozen dat ze direct uitgevoerd kunnen worden. En ze zijn ook voor veel mensen vrij gemakkelijk langer vol te houden.
Hoeveel gas verbruiken Nederlandse huishoudens in verhouding tot bedrijven?
Huishoudens zijn verantwoordelijk voor ongeveer een kwart van het totale gasverbruik in Nederland.
Is het niet beter om het energieverbruik bij energie-intensieve bedrijven te verminderen?
Wat vraagt de overheid van bedrijven?
De overheid vraagt bedrijven, organisaties en ondernemers met klem om meer energie te besparen. Dit kan door structurele energiebesparende maatregelen, zoals isolatie. Ook kunnen bedrijven op korte termijn al flink besparen op de verwarming en verlichting van gebouwen. De oproep is: schakel verlichting uit als je een ruimte niet gebruikt en schakel over op led. En schakel de verwarming uit als je een ruimte of pand verlaat. Met deze stappen wordt de energierekening lager en de afhankelijkheid van gas uit Rusland minder. Bovendien is het beter voor het klimaat.
Gaan jullie ook de industrie dwingen te besparen? En de btw op isolatiemateriaal afschaffen?
De overheid vraagt bedrijven, organisaties en ondernemers met klem om meer energie te besparen. Dit kan door structurele energiebesparende maatregelen, zoals isolatie inderdaad. En om mensen te helpen bij het isoleren van hun woning komt het kabinet met het Nationaal Isolatieprogramma. Dat is om slecht geïsoleerde huur- en koopwoningen snel en slim aan te pakken. Het doel is om 2,5 miljoen woningen te isoleren.
Wat doet de overheid zelf om minder energie te gebruiken?
De Rijksoverheid zet in haar kantoorpanden de verwarming op 19 in plaats van 21 graden. En als het warmer wordt, wordt er minder gekoeld.
De kantoren van de Rijksoverheid verbruiken samen jaarlijks ongeveer 6 miljoen m3 gas. De verwachting is dat de 2 graden verschil een besparing van 5 tot 10% oplevert. Ook leiden de maatregelen tot minder elektriciteitsgebruik en afname van warmte. Die hoeveelheid is moeilijk in te schatten.
Waarom gaat de btw op energie in 2023 omhoog van 9% naar 21%?
De btw op energie is tussen 1 juli 2022 en 31 december 2022 tijdelijk verlaagd van 21% naar 9% om de hoge energierekening voor een deel te compenseren. Het prijsplafond is inclusief btw en energiebelasting. De tarieven van het prijsplafond houden dus rekening met de hogere btw.
Waarom staat de straatverlichting zo lang aan dan? Daar kan ook op worden bespaard.
Sinds 2012 staat de verlichting langs rijkswegen niet meer overal de hele nacht aan. Afhankelijk van de locatie gaat de verlichting uit tussen 21.00u en 05.00u of tussen 23.00u en 05.00u. Sinds oktober 2016 wordt daarnaast ledverlichting gebruikt bij nieuwbouw, onderhoud en reconstructie van de weg waarbij de openbare verlichting wordt vervangen. Met het gebruik van led wordt bespaard op energie en onderhoud omdat deze verlichting langer meegaat.
Wat kan ik als huishouden nog meer doen?
Het is belangrijk om ons voor te bereiden op de volgende winter. Naast de tips zoals korter douchen, is de meeste besparing te bereiken met goede isolatie van je huis.
De overheid helpt met informatie, advies, subsidies en gunstige leningen. Er is een Nationaal Isolatieprogramma gestart. Om zo meer huizen sneller te isoleren en om dit voor zoveel mogelijk mensen te kunnen doen.
Hoe kan je isoleren als je geen geld hebt?
Met de besparingstips uit de 'Zet ook de knop om' campagne is veel winst te behalen. Isolatie levert het meeste op, maar dat is inderdaad niet voor iedereen op korte termijn haalbaar. Met het Nationaal Isolatieprogramma gaat het kabinet mensen helpen met isoleren door het verstrekken van subsidies en aantrekkelijke leningen. Het doel is om 2,5 miljoen woningen te isoleren, voornamelijk de slecht geïsoleerde.
Kan ik ook advies krijgen over wat er mogelijk is voor mijn woning?
Om een beeld te krijgen van de energiezuinigheid van je woning, welke verbeteringen mogelijk zijn en wat de kosten en besparingen zijn van deze maatregelen, kijk op https://verbeterjehuis.nl
Wie betaalt de isolerende maatregelen voor mij? Ik zit in een huurwoning.
Jouw verhuurder is verantwoordelijk voor grote energiebesparende aanpassingen aan jouw huurwoning. Bijvoorbeeld voor de isolatie van het dak. Wil je radiatorfolie? Dan kun je daarover zelf in gesprek met je verhuurder. Misschien kun je afspraken maken over de kosten, maar de verhuurder is hiertoe niet verplicht. Bekijk ook deze pagina voor meer informatie.
Waarom is bij vloerverwarming het advies voor de nacht 17 tot 18 graden?
In vloerverwarming is de temperatuur van het water veel lager dan in gewone radiatoren. Daarmee bespaar je energie. Maar het betekent ook dat het langer duurt voor je woonkamer is opgewarmd. Bovendien is het rendement van je cv-ketel of warmtepomp minder goed als die in korte tijd het huis flink moet opwarmen. Daarom is het met vloerverwarming goed om de temperatuur op zo'n 17 tot 18 graden te houden. Als je de vloerverwarming terugdraait naar 15 graden, duurt het opwarmen te lang. In een goed geïsoleerd huis hoeft de verwarming 's nachts niet of nauwelijks te branden: daar komt de temperatuur 's nachts niet snel onder de 17 graden. (Bron: Milieu Centraal)
Kost het niet veel energie om het huis op te warmen als ik ‘s nachts de verwarming op 15 graden zet?
In een matig tot slecht geïsoleerd huis bespaar je inderdaad nog meer als je de verwarming in de woonkamer 's nachts helemaal uitzet. Maar dat heeft een groot nadeel: je huis kan dan te vochtig worden (vocht slaat neer als de lucht afkoelt). Dat is niet goed voor je gezondheid: schimmels en huisstofmijt gedijen bijvoorbeeld goed in een vochtig huis. Als het vriest heb je weinig kans op vochtproblemen, omdat de luchtvochtigheid meestal lager is. Maar dan is er een andere reden om de cv ’s nachts niet helemaal uit te zetten: je voorkomt zo dat leidingen kunnen bevriezen. (Bron: Milieu Centraal)
Mijn huis is slecht geïsoleerd. Is het niet beter om de verwarming 's nachts helemaal uit te zetten?
Het kost inderdaad energie om het huis 's ochtends op te warmen, maar lang niet zoveel als er nodig zou zijn om de hele nacht het huis op temperatuur te houden. Dit verschil is het grootst in slecht geïsoleerde huizen. Zet de verwarming 's nachts dus op 15 graden, en doe dat al een uur voor je naar bed gaat (het blijft nog wel een tijdje warm in huis). Dat scheelt gemiddeld 6,5 procent op je gasverbruik (als je eerder de verwarming 's nachts niet laag zetten). Daarmee bespaar je gemiddeld 370 euro per jaar met huidige gasprijzen, en 150 euro per jaar bij de gasprijzen op langere termijn. (Bron: Milieu Centraal)
Hebben de bespaartips ook zin als mijn huis goed geïsoleerd is?
De tips zijn zeker ook zinvol als je in een goed geïsoleerd huis woont, maar je bespaart wel minder dan in een slecht geïsoleerde woning.