WonenProductie en processenKantoren en gebouwenInitiatieven
Leestijd: 3 minuten

Twentse koeienmest verwarmt school én zwembad

In het Twentse Tubbergen zitten de leerlingen van middelbare school Canisius er warmpjes bij. En de zwemmers in Sportcentrum De Vlaskoel ook. Dat komt door de koeien van een agrarisch bedrijf even verderop. Hoe zit dat? Melkveehouder Gerald Elferink legt het uit.

Twentse koeienmest verwarmt school én zwembad

Zijn opa en zijn vader hielden ook al koeien op de boerderij in Tubbergen, waar Gerald Elferink het familiebedrijf voortzet, samen met zijn vrouw Anne. Toch ziet de boerderij er nu heel anders uit dan in het verleden, vertelt Gerald. ‘Als je als ondernemer je bedrijf gezond wilt houden, moet je vernieuwen en meegaan met de tijd’, zegt hij. Voor Elferink is duidelijk dat een modern melkveebedrijf een duurzaam bedrijf is. Daarom liggen bijvoorbeeld de daken van zijn stallen vol met zonnepanelen.

Duurzaam gas dankzij doorzettingsvermogen

Maar hij wilde meer. Toen Elferink in 2014 zijn bedrijf uitbreidde met een nieuwe stal, had hij al het idee om de mest van zijn koeien te gaan opvangen om er biogas van te maken. Dat kan door het te vergisten: een manier om duurzaam gas uit koeienmest te halen. ‘Biogas biedt veel kansen’, zegt Elferink. ‘Door de mest op te vangen en te vergisten, stoten we minder stikstof, methaan, ammoniak en CO2 uit. Dat is beter voor het klimaat. We dragen bij aan de energietransitie en het levert ons bedrijf ook nog wat rendement op.’ 


Het had voor Elferink aardig wat voeten in aarde om zijn plan uit te voeren. Eerst ontwikkelde hij een speciale diervriendelijke en ‘emissiearme’ stalvloer, die de mest van zijn 175 koeien direct en efficiënt opvangt, met zo min mogelijk uitstoot van broeikas- en andere gassen. Deze rubberen ‘Dairy Welfare Floor’ werkt zo goed, dat intussen ook andere melkveebedrijven de vloer gebruiken. Daarna wilde Elferink in eigen beheer een installatie bouwen om de mest te vergisten en zo biogas te produceren. Hij vroeg subsidie aan en had veel overleg met de gemeente, om de benodigde vergunningen te krijgen. ‘Dat heeft nogal tijd gekost’, zegt Elferink. ‘Je moet echt doorzettingsvermogen hebben, anderen waren misschien wel afgehaakt.’

Boer staat buiten met rollen rubber.

‘Noaberschap’ met biogas

Maar Elferink zette door. De subsidie en de vergunningen kwamen rond, en de installatie kwam van de grond. Maar wat zou nu een goede bestemming voor het biogas zijn? Elferink vond het mooi als het in de buurt gebruikt kon worden als duurzaam alternatief voor aardgas. De gemeente was op zoek naar mogelijkheden om gebouwen van het aardgas af te halen. En zo werd één en één twee. ‘Canisius en De Vlaskoel liggen hier maar zo’n anderhalve kilometer vandaan’, zegt Elferink. ‘Met een ondergrondse leiding transporteren we biogas naar de school en het overdekte zwembad. Op de twee locaties staan eigen biogasketels die warmte leveren aan het gebouw. Zo verliezen we zo weinig mogelijk energie.’ 


De transportleiding werd – ook in eigen beheer - aangelegd, onder toeziend oog van netwerkbedrijf Cogas. Intussen verwarmt melkveehouder Elferink de school en het zwembad al sinds 2021 met de mest van zijn koeien. De gebouwen gebruiken bijna geen aardgas meer. ‘We halen daarmee jaarlijks een vermindering van de CO2-uitstoot met 495 ton. Dat is evenveel als met één hectare zonnepanelen.’ Een mooie vorm van Twents ‘noaberschap’, waarbij buren elkaar helpen om hun dorp duurzamer te maken! 

ZO DOEN ZE DAT IN TUBBERGEN

  • Melkveehouder Elferink bouwde een biogasinstallatie op zijn erf met een transportleiding naar de nabijgelegen Canisius-school en zwembad De Vlaskoel. 
  • De installatie maakt biogas van de mest van de koeien van Elferink. Via de transportleiding gaat het biogas naar de school en het zwembad, waardoor deze gebouwen bijna geen aardgas meer nodig hebben. 
  • Dat voorkomt 495 ton uitstoot van CO2 per jaar: evenveel als met één hectare zonnepanelen. 
  • Het ‘digestaat’, het restproduct dat overblijft bij de biogasproductie, gebruikt Elferink als mest op zijn bedrijf, waardoor hij kan besparen op kunstmest. 

Zo kun je meedoen

De biogasinstallatie van Gerald Elferink maakt zijn bedrijf én de gemeente duurzamer. Wil je meer weten over de inzet van biogas uit koeienmest in jouw gemeente? Op rvo.nl vind je informatie en tips. Je kunt biogas ook opwerken tot groen gas, dat via het aardgasnet kan worden gebruikt. Daarover lees je meer bij het Expertisecentrum Groen Gas

Meer over de kansen van de energietransitie

De energietransitie biedt kansen voor iedereen, voor bedrijven, buurten en bewoners. Meer weten? Bekijk dan de campagne 'Van Hoe Naar Zo'. Dit artikel is onderdeel van die campagne. 


Bekijk de campagne

Zo kun jij aan de slag

Icoon van een kantoorgebouw

Bedrijven en organisaties

Hoe kan ik energie besparen in mijn kantoor of gebouw? Welke stappen kan ik zetten om circulair te ondernemen? En hoe verduurzaam ik mijn zakelijk vervoer?

Alles voor bedrijven en organisaties
Icoon van een huis

Thuis

Hoe kan ik mijn afval verminderen? Hoe werkt overstappen op elektrisch rijden? Hoe kan ik thuis energie besparen? En hoe kook ik vaker vegetarisch?

Alles voor thuis