Circulaire economie: wat houdt dat in?

We verbruiken meer grondstoffen dan de aarde kan geven of aanvullen. Als Nederland kunnen wij hieraan een belangrijke bijdrage leveren. We moeten samen het grondstoffengebruik terugbrengen binnen de draagkracht van de aarde. Dat vraagt om een andere manier van werken, produceren, bouwen en consumeren.

Een circulaire economie draagt bij aan het tegengaan van klimaatverandering, het herstel van biodiversiteit, een schoner milieu en gezonde leefomgeving, en een grotere leveringszekerheid van grondstoffen. Voor een circulaire economie zijn ambitie, heldere regels, circulair ondernemerschap en een omslag in het denken en doen nodig. Zo houden we de aarde leefbaar, ook voor de generaties na ons.

Makers van producten houden bij het ontwerp al rekening met hergebruik. Apparaten worden bijvoorbeeld zo ontworpen, dat ze makkelijk gerepareerd kunnen worden. Verder worden producten en grondstoffen zoveel mogelijk opnieuw gebruikt. Bijvoorbeeld door plastic te recyclen tot korrels waar weer nieuwe plastic producten van gemaakt worden.

Ook zijn er producten die niet vaak gebruikt worden of stilstaan, zoals boormachines en auto’s. In een circulaire economie worden deze producten intensiever gebruikt, door deze bijvoorbeeld met anderen te delen. Hierdoor zijn er per saldo minder producten en dus minder grondstoffen nodig. Een circulaire economie vraagt dus om andere businessmodellen dan een lineaire economie.

Daarnaast houdt een circulaire economie rekening met de leefomgeving. Bijvoorbeeld door het voorkomen van zwerfafval op straat en in de natuur. De overheid zet hier al stappen in, bijvoorbeeld door gratis plastic tasjes te verbieden.  Meer dan 80% van de consumenten neemt naar eigen zeggen vaak of altijd een eigen tas mee in plaats van een plastic tas uit de winkel.

Voor de overgang naar een circulaire economie werkt de overheid samen met bedrijven en maatschappelijke organisaties. Dat gebeurt met het Nationaal Programma Circulaire Economie.

Er zijn 4 manieren waarmee het kabinet de Nederlandse economie zo circulair mogelijk wil maken:

1. Grondstoffengebruik verminderen. We hoeven minder grondstoffen te gebruiken als we minder producten kopen, deze delen of ze efficiënter produceren.
2. Grondstoffen vervangen. Als er nieuwe grondstoffen nodig zijn, moeten we zoveel mogelijk duurzaam geproduceerde, hernieuwbare en beschikbare grondstoffen gebruiken. Zoals biomassa: een grondstof uit planten, bomen en voedselresten. Dit maakt Nederland minder afhankelijk van fossiele grondstoffen en het is beter voor het milieu.
3. Levensduur verlengen. We kunnen producten en onderdelen langer en intensiever gebruiken. Bijvoorbeeld door ze te hergebruiken en te repareren. Zo zijn er minder vaak nieuwe grondstoffen nodig voor nieuwe producten.
4. Hoogwaardige verwerking. We kunnen materialen en grondstoffen recyclen zodat er nieuwe producten van worden gemaakt. Zo hoeven we minder afval te storten of te verbranden. En ontstaat er een groter aanbod van duurzame grondstoffen.

Een goed werkende circulaire economie is niet alleen afhankelijk van de overheid en het bedrijfsleven. Ook de consument heeft hierin een rol: kiezen voor duurzame producten moet de nieuwe standaard worden. Consumenten dragen ook bij aan een circulaire economie door spullen langer te gebruiken, te (laten) repareren of naar de kringloopwinkel te brengen. De overheid wil dit gedrag stimuleren door onze leefomgeving zo in te richten dat het makkelijk is om duurzame keuzes te maken.