Duurzame revolutie op de werkplek: focus op circulair meubilair en consuminderen

De categorie Werkplekomgeving bestaat uit de onderdelen kantoorinrichting, kantoorartikelen, blanco papier en facilitair drukwerk. Wat hun doelstellingen zijn, en nog veel meer, is beschreven in het nieuwe categorieplan.

Categoriemanager Martijn van Rijt: “We kopen voor zo’n 60 miljoen Euro in aan spullen voor de hele Rijksoverheid. Daarmee hebben we een inkoopkracht waarmee we veranderingen in de markt teweeg kunnen brengen. Onze ambitie is om de uitstoot van CO2 terug te dringen en het gebruik van primaire grondstoffen te verminderen. In 2030 moet al ons meubilair circulair zijn. Ook werken we aan social return en aan het verbeteren van de internationale keten. Met onze strategie sluiten we aan bij de strategie ‘Inkopen met impact’ van het Rijk en bij de wereldwijde duurzaamheidsdoelstellingen.”

De categorie werkt samen met leveranciers en interne opdrachtgevers aan projecten die gebruik maken van gerecycled papier, virgin papier en innovatieve papiersoorten, zoals die gemaakt van bietenafval of bamboe. “We geloven echter dat de grootste impact kan worden bereikt door te focussen op consuminderen”, vertelt Naima Jebbar, strategisch contractmanager voor werkplekomgeving. Ze benadrukt: “Onze prioriteit ligt momenteel vooral bij het verkleinen van de voorraad en het verminderen van het gebruik van kantoorartikelen.”

Een dergelijke strategie vergt onderzoek naar, en positieve beïnvloeding van gedrag van collega’s. Daar is de categorie nu mee bezig. Is het echt nodig om op elke hoek van een afdeling een printer te hebben? Moedigt het plaatsen van kasten niet onnodige opslag van dossiers aan? En moeten pennen echt altijd voor het grijpen liggen? Dit vereist bewust gedrag van gebruikers. Tegelijkertijd wil de categorie het wel mogelijk houden om artikelen aan te vragen die je, na zorgvuldige overweging, echt nodig hebt. Je kunt dan bijvoorbeeld een nieuwe pen ophalen bij een centraal servicepunt. 

De verschuiving van een lineaire naar een circulaire kantoorinrichting biedt ook kansen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt vertelt Naima. “Onze leveranciers begeleiden mensen en leiden hen op in het repareren en refurbishen van kantoormeubilair. Het is belangrijk dat leveranciers meegaan in deze ontwikkeling en zo ook hun bijdrage leveren aan de Rijksdoelen.” 

De Rijksoverheid wil voorkomen dat de grondstoffen die in ons meubilair worden verwerkt, op een onethische wijze worden geproduceerd of vergaard." We vragen de leverancier daarom om volledige transparantie te bieden over hun hele productieketen”, vertelt Naima. “Samen met de leveranciers is er een tool ontwikkeld die inzicht creëert in de keten en risico’s van onze leveranciers. Risico’s worden besproken en opgelost. Dat is waar we voor staan, we gaan de uitdaging niet uit de weg."

De categorie zet groot in op recycling van kantoormeubelen. Het kantoorgebouw Spark, waar een deel van de Belastingdienst is gevestigd, is daarvan een goed voorbeeld. Hairo van den Berg is aspectmanager duurzaamheid en weet te vertellen dat in dit gebouw inmiddels zo’n 95% van het meubilair circulair is. “Dat kent verschillende vormen. Opknappen, repareren en onderhouden van meubilair is het belangrijkst. Meubels kunnen een nieuw jasje krijgen, of ze worden ergens anders ingezet wanneer ze in het ene pand niet meer nodig zijn. We doen daarbij niet af aan kwaliteit.

Op het ontmoetingsplein van het Sparkgebouw zijn collega’s van de hele Rijksoverheid van harte welkom om te werken en elkaar te ontmoeten. Na de invoering van de Rijkspas, kun je daar zo binnenlopen. Hairo ziet dat de behoefte van werknemers verandert. “Er is meer behoefte aan ontmoeten en samenwerken dan aan individuele werkplekken. Dus daar zetten we bij al onze panden op in. In 2014 waren we nog geheel met lineaire producten ingericht. Nu tien jaar verder hebben we samen met de leverancier echt de markt veranderd.”

Bij FMHaaglanden, de facilitaire dienstverlener voor de kantoorgebouwen in de Haagse regio, is een speciale functie in het leven geroepen om kantoormeubilair zo efficiënt mogelijk te hergebruiken binnen alle ministeries. Henk-Jaap Buikema is intermediair circulaire kantoorinrichting, kortgezegd: meubelmakelaar. Hij richtte medio 2020 een centrale postbus in waar alle aanvragen en al het aanbod op het gebied van meubilair bij elkaar komt. Henk-Jaap: “Zo voorkomen we dat we in het ene pand meubilair afstoten en voor een ander pand nieuw inkopen. Met deze inspanningen heeft FMHaaglanden de afgelopen jaren zo’n 800 ton aan CO2 bespaard.”

Dit artikel verscheen eerder op DenkDoeDuurzaam.nl.